Triết lý và tôn giáo

 Những câu hỏi cơ bản của triết lý về vũ trụ có vẻ gần với tôn giáo, vì tôn giáo cũng có những câu hỏi như vậy. Trong cuốn The visual reference guides Philosophy ở mục Triết lý và tôn giáo (Philosophy and Religion) trg. 16 Stephen Law viết, Triết lý và tôn giáo có nhiều sự trùng lặp. Triết lý và Tôn giáo chủ yếu cố giải thích tại sao vũ trụ hiện diện và tại sao có vật chất (…why the universe exists and why, indeed, there is anything at all.) Thực tế đã có nhiều nhà tư tưởng tôn giáo lớn (greatest religious thinkers) là những triết gia và cũng có nhiều triết gia là những nhà thần học. Giữa triết lý và tôn giáo có sự trùng lặp ở mục tiêu (aims), ở những câu hỏi cơ bản mà cả hai đều muốn tìm câu trả lời thỏa đáng. Nhưng giữa tôn giáo và triết lý có khác biệt cơ bản ở điểm mức độ quan trọng hai bên đặt ra cho vai trò của lý trí (reason). Dù rằng ai cũng biết khả năng của lý trí cũng rất giới hạn, nhưng triết lý đặt nặng vai trò của lý trí hơn trong việc tìm hiểu sự thực. Trong khi tôn giáo cũng khuyến khích việc áp dụng lý trí, nhưng tôn giáo cũng thường nhấn mạnh tới tầm quan trọng của những phương pháp khác trên con đường đi tìm chân lý, trong đó có sự mặc khải và kinh thánh (revelation and scripture.) (trg. 17) “Tôn giáo và triết lý cùng giải quyết nhiều câu hỏi giống nhau. Nhưng, khác với triết lý, tôn giáo (nhiều khi) nhấn mạnh tới tầm quan trọng của niềm tin hơn là áp dụng lý trí (trg. 18).” Nói một cách đơn giản, tôn giáo và triết lý trùng lặp nhau về những câu hỏi cơ bản nhưng khác nhau về phương pháp tìm câu trả lời. Tôn giáo tìm câu trả lời trong niềm tin còn triết lý tìm câu trả lời bằng lý trí.