Monday, March 27, 2023

Dữ thiện nhân cư, lan thất bất văn hương hoá hĩ

 https://www.chuonghung.com/2023/03/cau-oi-du-thien-nhan-cu-lan-that-bat.html


與善人居蘭室不聞香化矣

從幽谷隱深林無礙氣飄然 

Dữ thiện nhân cư, lan thất bất văn hương hoá hĩ

Tùng u cốc ẩn, thâm lâm vô ngại khí phiêu nhiên

Huỳnh Chương Hưng

Quy Nhơn 28/3/2023 

Vế trên mượn ý từ câu trong Khổng Tử gia ngữ - Lục bản 孔子家语 - 六本:

          Tử viết: “Dữ thiện nhân cư, như nhập chi lan chi thất, cửu nhi bất văn kì hương, tức dữ chi hoá hĩ.”

          子曰: “与善人居如入芝兰之室 久而不闻其香即与之化矣.”

          (Khổng Tử bảo rằng: “Giao thiệp với người có phẩm hạnh tốt, cũng giống như bước vào gian phòng có đầy hương thảo như có chi cỏ lan, lâu dần không còn ngửi được mùi thơm của hoa, đó là bởi vì đã hoá cùng với mùi thơm vậy”.)

Vế dưới mượn ý từ câu trong “Khổng Tử gia ngữ - Tại ách” 孔子家语 - 在厄:

          Chi lan sinh vu thâm lâm, bất dĩ vô nhân nhi bất phương. Quân tử tu đạo lập đức, bất vị cùng khốn nhi cải tiết.

          芝兰生于深林 不以无人而不芳君子修道立德不为穷困而改节.

          (Cỏ chi cỏ lan sinh trưởng chốn rừng sâu, không vì không có người thưởng thức mà chúng không thơm. Bậc quân tử tu dưỡng đạo đức, không vì nghèo khó mà thay đổi khí tiết)

Tuesday, March 21, 2023

Lâm Tắc Từ thập vô ích cách ngôn

 林则徐十无益格言

(Lâm Tắc Từ thập vô ích cách ngôn / Cách ngôn 10 điều vô ích của Lâm Tắc Từ)

1. 存心不善,风水无益
(Tồn tâm bất thiện, phong thủy vô ích / Tâm còn bất thiện, phong thuỷ vô ích)


2. 不孝父母,奉神无益
(Bất hiếu phụ mẫu, phụng thần vô ích / Bất hiếu cha mẹ, thờ cúng vô ích)


3. 兄弟不和,交友无益
(Huynh đệ bất hòa, giao hữu vô ích / Anh em chẳng hòa, bè bạn vô ích)


4. 行止不端,读书无益
(Hành chỉ bất đoan, độc thư vô ích / Việc làm bất chính, đọc sách vô ích)


5. 作事乖张,聪明无益
(Tác sự quai trướng, thông minh vô ích / Làm trái lòng người, thông minh vô ích)


6. 心高气傲,博学无益
(Tâm cao khí ngạo, bác học vô ích / Kiêu căng ngạo mạn, học rộng vô ích)


7. 时运不通,妄求无益
(Thời vận bất thông, vọng cầu vô ích / Thời vận không thông, vọng cầu vô ích)


8. 妄取人财,布施无益
(Vọng thủ nhân tài, bố thí vô ích / Trộm cắp của người, bố thí vô ích)


9. 不惜元气,服药无益
(Bất tích nguyên khí, phục dược vô ích / Chẳng giữ nguyên khí, uống thuốc vô ích)


10. 淫恶肆欲,阴骘无 益
(Dâm ác tứ dục, âm chất vô ích / Dâm tà loạn phép, âm đức vô ích).

Hoàng đế cổ đại tại sao tự xưng "quả nhân", "trẫm", "cô"

 https://www.chuonghung.com/2020/06/dich-thuat-hoang-e-co-ai-tai-sao-tu.html

HOÀNG ĐẾ CỔ ĐẠI TẠI SAO TỰ XƯNG
“QUẢ NHÂN”, “TRẪM”, “CÔ”

          Một người khi tinh thần sa sút cô độc không ai giúp đỡ thường nói:
Ngã hiện tại thị cô gia quả nhân, yếu thập ma một thập ma.
我现在是孤家寡人要什么没什么
(Ta hiện là cô gia quả nhân, muốn gì cũng không có)
 “Cô gia quả nhân” 孤家寡人 chính là nói một thân trơ trọi, cô độc không ai giúp đỡ. Nhưng vào thời cổ đại, “cô gia” 孤家 và “quả nhân” 寡人đều là chuyên xưng của hoàng đế. Hoàng đế như mặt trăng được chòm sao nâng lên, quần thần vây quanh, thế thì tại sao lại là “cô gia quả nhân”?
          Từ “quả nhân” thời cổ có ý nghĩa là “quả đức chi nhân” 寡德之人, đây là khiêm từ của vị quân chủ cổ đại. Thời Tiên Tần, vương, chư hầu, sĩ đại phu đều có thể tự xưng là “quả nhân”. Như trong Tả Truyện 左传 có chép:
          Thỉnh tử phụng chi dĩ chủ xã tắc, quả nhân tuy tử diệc vô hối yên.
          请子奉之以主社稷寡人虽死亦无悔焉
          (Xin ông phụng sự Dữ Di làm chủ xã tắc, quả nhân có chết cũng chẳng hối hận gì)
          Trong Sử kí – Liêm Pha Lận Tương Như liệt truyện 史记 - 廉颇蔺相如列传 cũng có chép:
          Tần Vương dĩ thập ngũ thành thỉnh dịch quả nhân chi bích.
          秦王以十五城请易寡人之璧
          (Tần Vương lấy 15 thành xin đổi lấy viên ngọc bích của quả nhân)
          Lúc bấy giờ, “quả nhân” không phải chỉ dành riêng cho nam dùng, trong Thi kinh từng có chép, phu nhân Vệ Trang Công 卫庄公 là Trang Khương 庄姜 từng tự xưng qua “quả nhân”, từ đó có thể thấy, người xưa thường dùng “quả nhân” để khiếm tốn nói rằng bản thân mình vô đức vô năng. Nhưng đến triều Đường, hiện tượng này đã giảm rõ, dần biến thành chỉ có hoàng đế mới có thể tự xưng “quả nhân”.
          Về tình hình hoàng đế tự xưng “trẫm” cũng gần giống với “quả nhân”. Đầu tiên, mọi người đều có thể dùng “trẫm” để tự xưng, “trẫm”  và “ngã”  trong Hán ngữ hiện đại tương tự. Đồng thời, người sử dụng xưng vị này không phân đẳng cấp. Lúc bấy giờ, “trẫm” hoàn toàn không có hàm nghĩa đặc thù, chỉ làm đại từ nhân xưng sử dụng cho ngôi thứ nhất. Nhưng đến khi Tần Thuỷ Hoàng 秦始皇 xưng đế, “trẫm” chỉ có một mình hoàng đế tự xưng, hơn nữa minh văn quy định, người nào vi phạm sẽ bị phạt nặng. Kì thực, “trẫm” lúc ban đầu mang ý nghĩa chỉ thân thể, Doanh Chính tự cho mình công đức hơn cả Tam Hoàng Ngũ Đế để tự xưng Thuỷ Hoàng Đế, đồng thời cho rằng, từ này có ý nghĩa là “dự triệu” 预兆 “trẫm triệu” 朕兆, cho nên chuyên dùng cho bản thân để tôn hoàng quyền.
          Còn cách dùng từ “cô” hoàn toàn là tập quán xưng vị từ triều Tần trở về trước. Nhân vì lúc chưa có hoàng đế cai quản thiên hạ, chư hầu phân loạn, vương với chư hâu quốc vương cùng tồn tại, nhân đó “cô” hàm nghĩa “cô tự” 孤自và “cô độc” 孤独, các chư hầu thường dùng chữ này để từ trào khi tinh thần sa sút, chán nản. Nhưng đến cuối đời Hán, “cô” lại có nghĩa hùng bá. Quần hùng độc chiếm một phương, mỗi người tự xưng “cô”. Từ đó “cô” diễn biến thành đại danh từ của vương giả, trong đó bao hàm ý nghĩa người ở địa vị cao, không ai thân cận.

                                                              Huỳnh Chương Hưng
                                                              Quy Nhơn 13/6/2020

Nguyên tác Trung văn
Trong quyển
THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN
趣味文化知识大全
Thanh Thạch 青石 biên soạn
Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã, 2013

Thursday, March 16, 2023

Lấy nỗi sợ hãi làm lương thiện

 


Hành vô ngôn chi giáo

 https://nhantu.net/TonGiao/DaoDucKinh/DDK02.htm#_ftnref29

Nếu trên đã giải Vô vi là hoạt động của thần, của Đạo, của Trời, thì bây giờ lại phải giải Vô ngôn là tiếng nói của Đạo, của Thần, của Trời. Tiếng nói của Thần, của Đạo tưởng là thầm lặng nhưng chính là sấm vang rung chuyển vũ trụ.

Lão tử Đạo đức kinh, chương 41 viết: «Đại âm hi thanh.» 大 音 希 聲 (Tiếng to như sấm mà dường vô thanh.) Liệt tử giải: Vô ngôn là chí ngôn, là tiếng nói cao siêu nhất chính là vì vậy. [26]

Trang tử cũng viết trong Nam Hoa kinh: «Vô vi chi chi vị Thiên, vô vi ngôn chi chi vị Đức.»

(Vô vi là việc của Trời,

Hễ là Đức cả không lời lặng thinh.)

Vì thế cho nên những bậc đại trí thường muốn vô ngôn. Liệt tử viết: «Đắc ý giả vô ngôn, tiến trí giả diệc vô ngôn.» 得 意 者 無 言,進 智 者 亦 無 言 (Người được như ý thời không nói. Người đại trí cũng không nói.)[27]

Khổng tử cũng muốn Vô ngôn, vì đó là thái độ của Trời. Ngài nói: «Trời có nói gì đâu mà bốn mùa vẫn vần xoay, vạn vật vẫn sinh hóa.» [28]

Phật nói:

«Thủy tùng thành đạo hậu,

Chung chí Bạt đề hà.

Ư thị nhị trung gian,

Vị thường thuyết nhật tự.»

Dịch:  

«Từ khi mới thành đạo,

Đến lúc nhập Niết Bàn,

Trong khoảng thời gian này,

Ta không nói một chữ.» [29]

Kinh Kim Cương cũng viết: «Vô thuyết, vô văn, chân Bát Nhã.» 無 說 無 聞 真 般 若[30] Mới hay: Tiếng của người thì hữu thanh, hữu ngôn, tiếng của Trời, của Đạo thời vô thanh, vô ngôn.

3. Sống tự nhiên vô vi, vô ngôn như vậy chính là khuôn theo đường lối của trời đất, vì vũ trụ vạn vật đều im lìm sinh hoạt, tuy sinh mà không cho mình là có, tuy làm mà không tự thi, tuy thành công mà không lưu luyến với thành quả đã thâu lượm được.

4. Thánh nhân cũng phải vô tự, vô dục, phải theo được gương người xưa «dầu được cả thiên hạ, lòng cũng không dính bén.»[31] Có thể mới trường cửu cùng trời đất. [32]

Người trưởng thành không hỏi quá khứ

 Người trưởng thành không hỏi quá khứ


“Nhân sinh như lữ khách, âu cũng chỉ là người hành hương”.

Người nỗ lực không hỏi hiện tại

Người rộng lượng không hỏi tương lai

Wednesday, March 15, 2023

Những bức tranh dùng cho ngày chúc thọ ông bà

 

thương hải tang điền

 (thương: màu xanh; hải: biển; tang: cây dâu; điền: ruộng. - Nghĩa đen: Biển xanh biến thành ruộng dâu) Những cuộc thay đổi lớn lao: Từ xưa, trên thế giới, đã xảy ra bao cuộc thương hải tang điền.

Thursday, March 9, 2023

cùng dưỡng nhi, phú dưỡng nữ

 

“cùng dưỡng nhi, phú dưỡng nữ”

*Dạy trai làm giàu, dạy gái phép tắc: vốn là dưỡng nhi phú, dưỡng nữ chuẩn tắc

Wednesday, March 8, 2023

Chu Tử Trị Gia Cách Ngôn

 http://www.cohanvan.com/Tu-hoc/nang-cao/8---chu-tu-tri-gia-cach-ngon

Chu Tử Trị Gia Cách Ngôn còn có các tên gọi khác: 

* Chu Tử Gia Huấn 朱子家訓 

* Bách Lô Tiên Sanh Trị Gia Cách Ngôn 柏盧先生治家格言 
* Chu Bách Lư Tiên Sanh Trị Gia Cách Ngôn 朱柏廬先生治家格言

Do CHU DỤNG THUẦN (1617 – 1688) 
thời Minh mạt Thanh sơ, tự Trí Nhất, Hào Bách Lư, người Giang Tô biên soạn. Ông viết thành từng câu dưới dạng đối theo thể Phú, lập thành một thiên về gia huấn cách ngôn. Toàn văn có 506 chữ, phân thành 6 đoạn nay xin lấy các chữ đầu mỗi câu mà đặt tựa.

Nội dung chủ yếu là những lời dạy về lập thân xử thế, khuyến khích cần kiệm trị gia, an phận thủ thân và chú trọng luân thường.

1 - LÊ MINH TỨC KHỞI

黎明即起,灑掃庭除,要內外整潔。

既昏便息,關鎖門戶,必親自檢點。

Lê minh tức khởi, sái tảo đình trừ, yếu nội ngoại chỉnh khiết.

Ký hôn tiện tức, quan tỏa môn hộ, tất thân tự kiểm điểm.

Mờ sáng dậy ngay, rảy nước quét sân, để trong ngoài gọn sạch.

Đêm đến đi ngủ , đóng rào khóa cửa, tất phải tự kiểm tra.

 

一粥一飯,當思來處不易;

半絲半縷,恆念物力維艱。

Nhất chúc nhất phạn, đương tư lai xứ bất dị

Bán ty bán lũ, hằng niệm vật lực duy nan

Một bát cháo , một hạt cơm,  nên nghĩ kiếm được không dễ.

Nửa tấm vải, nửa sợi vải , phải nhớ làm ra rất khó.

 

宜未雨而綢繆,毋臨渴而掘井。

自奉必須儉約,宴客切勿留連。

Nghi vị vũ nhi trù mậu, vô lâm khát nhi quật tỉnh.

Tự phụng tất tu kiệm ước, yến khách  thiết vật lưu liên.

Trù bị lúc còn chưa mưa, chớ đợi [đến lúc] khát mới đào giếng.

Tự dâng biếu phải  kiệm ước, thết đãi khách chớ liên miên.

 

器具質而潔,瓦缶勝金玉。

飲食約而精,園蔬勝珍饈。

Khí cụ chất nhi khiết, ngõa phẫu thắng kim ngọc

Ẩm thực ước nhi tinh, viên sơ thắng trân tu

Đồ dùng đơn sơ mà sạch sẽ, chậu sành hơn vàng ngọc.

Ăn uống giản dị mà tinh túy, rau vườn hơn món lạ.

 

勿營華屋,勿謀良田。

Vật doanh hoa ốc, vật mưu lương điền.

Chớ làm nhà đẹp, chớ mưu ruộng tốt.

 

 


2 - TAM CÔ LỤC BÀ

三姑六婆,實淫盜之媒;

婢美妾嬌,非閨房之福。

奴僕勿用俊美,妻妾切忌艷妝。

Tam cô lục bà, thật dâm đạo chi môi

Tỳ mỹ thiếp kiều, phi khuê phòng chi phúc

Nô bộc vật dụng tuấn mỹ, thê thiếp thiết kỵ diễm trang.

Ba cô sáu bà, chính là nguồn gốc trộm cắp và dâm tà.

Tỳ thiếp xinh đẹp, không có phúc chốn khuê phòng.

Tôi tớ chớ dùng giỏi đẹp,  thê thiếp cấm ham trang sức.

 

 

祖宗雖遠,祭祀不可不誠;

子孫雖愚,經書不可不讀。

Tổ tông tuy viễn, tế tự bất khả bất thành

Tử tôn tuy ngu, kinh thư bất khả bất độc.

Tổ tông dù xa, thờ cúng không thể không thành tâm.

Con cháu dù ngu, kinh sách không thể không tìm độc.

 

 居身務期質樸,教子要有義方;

勿貪意外之財,勿飲過量之酒。

Cư thân vụ  kỳ chất phác, giáo tử yếu hữu nghĩa phương

Vật tham ý ngoại chi tài, vật ẩm quá lượng chi tửu

Giữ mình chất phát, chuyên cần; dạy con phải theo nghĩa phép.

Chớ tham lam của ngoại ý, chớ uống rượu quá say sưa.



3 - DỮ KIÊN KHIÊU MẬU DỊCH

與肩挑貿易,勿佔便宜;

見貧苦親鄰,須多溫恤。

Dữ kiên khiêu mậu dịch, vật chiếm tiện nghi.

Kiến bần khổ thân lân, tu đa ôn tuất.

Với kẻ buôn gánh bán bưng, chớ chiếm phần tiện lợi.

Thấy người nghèo khổ thân gần, nên rộng lòng giúp đỡ.

  

刻薄成家,理無久享;

倫常乖舛,立見消亡。

Khắc bạc thành gia, lý vô cửu hưởng

Luân thường quai suyến, lập kiến tiêu vong.

Bốc lột làm nên cửa nhà, không lý nào hưởng được lâu.

Trái ngược luân thường đạo lý, nay mai sẽ thấy tiêu vong.

 

 兄弟叔侄,須多分潤寡;

長幼內外,宜法屬辭嚴。

Huynh đệ thúc điệt, tu đa phân nhuận quả

Trưởng ấu nội ngoại, nghi pháp thuộc từ nghiêm.

Anh em, chú cháu nên nhiều chia ít bù.

Già trẻ, nội ngoại nên lễ phép, tôn kính.

 

聽婦言,乖骨肉,豈是丈夫;

重資財,薄父母,不成人子。

Thính thê ngôn, quai cốt nhục, khởi thị trượng phu.

Trọng tư tài, bạc phụ mẫu, bất thành nhân tử.

Nghe lời vợ nói, trái tình cốt nhục, sao phải trượng phu.

Trọng tiền của riêng, coi khinh cha mẹ, chẳng nên người con.

  

嫁女擇佳婿,毋索重聘;

娶媳求淑女,毋計厚奩。

Giá nữ trạch giai tế, vô sách trọng sính.

Thú tức cầu thục nữ, vô kế hậu liêm.

Gả con chọn rể tốt, chớ đòi lễ hậu.
Cưới dâu tìm hiền thục, đừng tính hồi môn.


 

4 - KIẾN PHÚ QUÝ

見富貴而生讒容者,最可恥;

遇貧窮而作驕態者,賤莫甚。

Kiến phú quý nhi sinh siểm dung giả, tối khả sỉ.

Ngộ bần cùng nhi tác kiêu thái giả, tiện mạc thậm.

Thấy kẻ giầu sang mà ra dáng siểm nịnh, xấu hổ chi bằng.

Gặp người bần cùng mà vỡ thói kiêu căng, hèn mạt quá lắm.

 

居家戒爭訟,訟則終凶;

處世戒多言,言多必失。

Cư gia giới tranh tụng, tụng tắc chung hung.

Xứ thế giới đa ngôn, ngôn đa tất thất.

Trong nhà chớ nên tranh kiện, kiện tất kết cục chẳng lành.

Ra đời chớ có nói nhiều, nhiều nói ắt sẽ sơ thất.

 

毋恃勢力而凌逼孤寡,

勿貪口腹而恣殺生禽。

Vô thị thế lực nhi lăng bức cô quả.

Vật tham khẩu phúc nhi tứ sát sinh cầm.

Chớ cậy thế lực mà ép bức người cô quả.

Chớ ham ăn uống mà giết hại sinh cầm.

 

乖僻自是,悔誤必多;

頹惰自甘,家道難成。

Quai tịch tự thị, hối ngộ tất đa

Đồi nọa tự cam, gia đạo nan thành

Gàn dở, bất chính rồi tự cho mình phải, hối hận và lầm lẫn tất nhiều.

Bại hoại, biếng nhác mà tự cam chịu, sản nghiệp gia đình khó thành.

 

狎昵惡少,久必受其累;

屈誌老成,急則可相依。

Áp nặc ác thiểu, cửu tất thụ kỳ lụy;

Khuất chí lão thành, cấp tắc khả tương y.

Gần gủi trẻ xấu, lâu ngày tất lụy đến mình.

Chịu khuất bậc lão thành, lúc cấp có thể nương tựa.

 

輕聽發言,安知非人之譖訴,當忍耐三思;

因事相爭,安知非我之不是,須平心暗想。

Khinh thính phát ngôn, an tri phi nhân chi sàm tố, đương nhẫn nại tam tư

Nhân sự tương tranh, an tri phi ngã chi bất thị, tu bình tâm ám tưởng

Phát ngôn mà không coi trọng người nghe, biết đâu chừng có kẻ gièm pha vu cáo, nên nhẫn nại suy nghĩ trước.

Nhân vì việc mà tranh giành với nhau, biết đâu chừng mình đây là người không phải, nên bình tâm ngầm nghĩ ngợi .

 


 5 - THÍ HUỆ VẬT NIỆM

施惠勿念,受恩莫忘。

凡事當留余地,得意不宜再往。

Thí huệ vật niệm, thụ ân mạc vong

Phàm sự đương lưu dư địa, đắc ý bất nghi tái vãng.

Làm ơn chớ nghĩ, chịu ơn chớ quên.

Làm việc nên giữ mức vừa với mình, đắc ý rồi thì nên thôi.

 

人有喜慶,不可生妒忌心;

人有禍患,不可生喜幸心。

Nhân hữu hỷ khánh, bất khả sinh đố kỵ tâm

Nhân hữu họa hoạn, bất khả sinh hỷ hạnh tâm.

Người có chuyện vui mừng chớ sinh lòng ghen ghét.

Người có chuyện hoạn nạn chớ lấy làm vui thích.

 

善欲人見,不是真善;

惡恐人知,便是大惡。

Thiện dục nhân kiến, bất thị chân thiện

Ác khủng nhân tri, tiện thị đại ác

Làm thiện muốn người ta thấy, điều thiện ấy không thực.

Làm ác sợ người ta biết, điều ác ấy thực to.

 

見色而起淫心,報在妻女;

匿怨而用暗箭,禍延子孫。

Kiến sắc nhi khởi dâm tâm, báo tại thê nữ

Nặc oán nhi dụng ám tiễn, họa đình tử tôn.

Thấy gái đẹp mà nổi lòng dâm, vợ con chịu quả báo.

Giấu oán giận mà ngầm làm hại, con cháu chịu vạ lây

 


 6 -  GIA MÔN HÒA THUẬN

家門和順,雖饔飧不繼,亦有余歡;

國課早完,即囊橐無余,自得至樂。

Gia môn hòa thuận, tuy ung san bất kế, diệc hữu dư hoan

Quốc khóa tảo hoàn, tắc năng tháo vô dư, tự đắc chí lạc.

Cửa nhà hòa thuận, tuy bữa ăn không đủ,vẫn có vui vầy

Học hành sớm đạt, dẫu của không dư dật, vẫn được vui sướng.

 

讀書誌在聖賢,

為官心存君國。

Độc thư chí tại thánh hiền,

Vi quan tâm tồn quân quốc

Đọc sách chí ở thánh hiền,

làm quan để tâm đến dân nước.

 

守分安命,順時聽天。

為人若此,庶乎近焉。 

Thủ phận an mệnh, thuận thời thính thiên.

Vi nhân nhược thử, thứ hồ cận yên

Thủ phận an mệnh,vâng theo lệnh trời

Làm người như thế, gần được rồi vậy.

 

Tuesday, March 7, 2023

Đức bất phối vị, tất hữu tai ương

 Đức bất phối vị, tất hữu tai ương

 “Luân thường quai suyễn, lập kiến tiêu vong. Đức bất phối vị, tất hữu tai ương”.

“Làm trái với luân thường đại đạo thì sẽ nhanh chóng nhìn thấy sự tiêu vong; đức chẳng tương xứng với địa vị của mình thì chắc chắn sẽ có tai ương.” là câu nói được ghi chép trong “Chu Tử trị gia cách ngôn”. 


Saturday, March 4, 2023

Tận nhật vấn hoa, hoa bất ngữ

 https://www.thivien.net/Nghi%C3%AAm-U%E1%BA%A9n/L%E1%BA%A1c-hoa/poem-iJofVNE6pEjpJARZUTd9EA

Tận nhật vấn hoa, hoa bất ngữ,

Vị thuỳ linh lạc, vị thuỳ khai?

Ngày đã hết rồi, hỏi hoa hoa không đáp lại một lời
Nên cũng chẳng biết vì ai mà nở vì ai mà rơi rụng

Nói chung là biểu hiện nỗi lòng bồi hồi luyến tiếc của con người khi về già.

Friday, March 3, 2023

Trung lập nhi bất ỷ

https://triethocdoisong.wordpress.com/2015/10/05/hoc-va-lam-nguoi/ 

Hoà nhi bất lưu, cường tai kiểu; Trung lập nhi bất ỷ, cường tai kiểu; Quốc hữu đạo, bất biến tắc yên, cường tai kiểu; Quốc vô đạo, chí tử bất biến, cường tai kiểu (1).

和而不流, 強哉矯; 中立而不倚, 強哉矯; 國有道, 不變塞焉, 強哉矯; 國無道, 至死不變, 強哉矯.

(Giữ hoà khí với mọi người mà không a dua theo họ, kiên cường mạnh mẽ thay; Trung lập mà không thiên lệch, kiên cường mạnh mẽ thay; Khi nước có đạo, tuy hiển đạt đắc chí cũng không thay đổi khí tiết có từ trước, kiên cường mạnh mẽ thay; Khi nước không có đạo, tuy nguy hiểm đến mất cả tính mạng cũng không thay đổi khí tiết thường ngày, kiên cường mạnh mẽ thay)

Tam tài giả, Thiên Địa Nhân

 https://www.dkn.tv/van-hoa/tam-tu-kinh-chon-loc-bai-7-tam-tai-la-thien-dia-nhan.html (1) Vợ Hứa Doãn được xếp thứ tư trong bốn người phụ nữ...