Lễ gia quan (Lễ đội mũ)

 https://kilopad.com/Ton-giao-Tu-tuong-c40/doc-sach-truc-tuyen-cua-khong-nho-giao-nguyen-thuy-b3106/chuong-10-y-nghia-le-gia-quan-ti10

Lễ gia quan (Lễ đội mũ): Là một nghi lễ đã được người xưa thiết lập để trọng thể hóa ngày thành nhân của thanh niên hay thiếu nữ đã đến tuổi khôn lớn, thường được cử hành vào quãng đôi mươi.

“Nam tử nhị thập nhi quan lễ, nữ tử thập tam nhi kê lễ. Lễ thành dĩ hậu, nam khả thu thiếp, nữ khả giá nhân.”

Mạnh Tử có ghi lời người cha nói với con trong buổi lễ đội mũ như sau: "Con hãy ở trong đức nhân là chỗ ở rộng rãi hơn hết trong thiên hạ (nó dung nạp tất cả loài người); hãy đứng theo lễ là chỗ đứng chính đáng hơn hết trong thiên hạ; hãy noi gương theo đức nghĩa là con đường rộng hơn hết trong thiên hạ.

Lúc đắc chí (làm quan làm tướng) thì cùng chung sức với dân mà thi hành đạo nghĩa. Khi không đắc chí thì ẩn dật mà tu thân hành đạo. Có được giàu sang cũng đừng hoang dâm phóng túng. Gặp cơn nghèo khó, ty tiện thì tiết tháo chớ hề đổi thay. Oai võ thế lực không thể làm cong vạy được cái chí khí của mình. Người giữ được như thế tức là một đại trượng phu vậy".

Trượng phu chi quán dã, phụ mạng chi:

Cư thiên hạ chi quảng cư,

Lập thiên hạ chi chính vị.

Hành thiên hạ chi đại đạo.

Đắc chí, dữ dân do chi.

Bất đắc chí, độc hành kỳ đạo.

Phú quý bất năng dâm.

Bần tiện bất năng di.

Oai võ bất năng khuất.

Thử chi vị đại trượng phu.

(Mạnh Tử III.b, 2)

丈 夫 之 冠 也, 父 命 之:

居 天 下 之 廣 居.

立 天 下 之 正 位.

行 天 下 之 大 道.

得 志

民 由 之.

得 志 獨 行 其 道.

富 貴

能 淫.

貧 賤

能 移.

威 武

能 屈.

此 之 謂 大 丈 夫